In 1994 draaide de Grand Prix van San Marino uit op een nachtmerrie. Dat begon op vrijdag met een zware crash van Rubens Barrichello, die even bewusteloos raakte en naar het ziekenhuis werd gebracht. Op zaterdag en zondag volgden de dodelijke ongelukken van Roland Ratzenberger en Ayrton Senna. Adrian Newey was toentertijd ontwerper bij Williams en werkte nauw samen met Senna. De Brit dacht na het ongeval na over een afscheid.
“Ik weet nog dat Ayrton, wat een beetje onze vijand was, van McLaren naar Williams overstapte”, vertelt Newey in de High Performance-podcast. “Ik moest snel leren om hem Ayrton te noemen in plaats van Senna. Dat gebeurde ook op het moment dat Frank Williams en Patrick Head me vroegen om hem rond te leiden. Zijn nieuwsgierigheid, natuurlijke betrokkenheid en charisma… zodra je met hem sprak, kon je geen hekel aan hem hebben.”
Newey had het dan ook heel moeilijk met het dodelijke ongeval van Senna. “Ik was op dat moment al een paar jaar verantwoordelijk voor het ontwerp van de auto. Hoe stom het ook klinkt, ik had er nooit over nagedacht of me afgevraagd hoe ik me zou voelen als iemand ernstig gewond zou raken, of erger, in een auto waar ik verantwoordelijk voor ben. Wat ik me vooral herinner is al het geluid van die verdomde toeters in het publiek met de beelden van Ayrton die rechtop in zijn auto zat. Je hoopt wanhopig dat hij in orde is. Het was zo zonde.”
“Dat was ook de belangrijkste emotie, dat we zo’n geweldig mens waren verloren”, vervolgt Newey zijn verhaal. “Het was zo’n stom en ongelukkig incident. En als er niets met de wishbone was gebeurd, was hij niet gewond geraakt. In de nasleep is je eerste emotie of je wel door wil gaan in de autosport. Ik heb er zeker over nagedacht om te stoppen. Daarna vraag je je af wat er is gebeurd. Was het de stuurkolom die brak? Hebben we het ontwerp compleet verprutst en de auto onveilig gemaakt? Of is er iets anders gebeurd? Op hetzelfde moment werden Patrick en ik aangeklaagd voor doodslag, wat ongeveer 10 jaar duurde, en leverde dat druk op. Het was echter niet het belangrijkste aspect voor mij, want ik was vooral bezig met welke rol ik persoonlijk had gespeeld in de crash.”
Verantwoordelijkheid
Het is een vraag die altijd aan Newey zal blijven kleven, zo legt hij zelf uit. “Ik denk niet dat we ooit 100 procent zeker zullen weten wat er gebeurd is. In de data wijst niets naar een probleem met de stuurkolom. Het laat wel zien dat de auto zijwaarts sloeg in een bocht die normaal vol gas is. Ayrton slaagde er in de eerste ronde in die bocht vol gas te nemen, dus waarom lukte dat in hemelsnaam niet een tweede keer? Hij had een moment in de eerste ronde, maar ving de auto op. In de tweede ronde had de bandenspanning echter hoger moeten zijn en zou het in orde moeten zijn. Ik weet het niet. Je kan speculeren… misschien dat de band langzaam leegliep. De band rechtsachter was echter compleet vernield (in de crash, red.). We zullen het nooit weten.”
Newey doet tot slot wel een onthulling over de auto. “Ik weet dat de auto aerodynamisch instabiel was en dat ligt zeker aan mij. Ik sloeg de plank aerodynamisch mis en de diffuser haperde bij een zeer lage rijhoogte. Ayrton verloor in de eerste drie races en was vastberaden om de auto naar de overwinning te slepen. Dat is de verantwoordelijkheid waar ik mee zal moeten leven.”